Alevi Fobisi: Selefi ve Bektaşi Misyonerlerin Ortak Paydası mı?
Gündem

Alevi Fobisi: Selefi ve Bektaşi Misyonerlerin Ortak Paydası mı?


01 June 20255 dk okuma11 görüntülenmeSon güncelleme: 02 June 2025

Alevi toplumu, tarih boyunca farklı inanç grupları tarafından çeşitli ayrımcılıklara maruz kalmıştır. Bu ayrımcılık, bazen Selefi Sünni misyonerlerin katı yorumlarından kaynaklanırken, bazen de Bektaşi misyonerlerin kendi inançlarını üstün görme eğiliminden beslenmektedir. Peki, bu iki farklı grubun Alevi fobisi adı altında birleştiği noktalar nelerdir? Bu makalede, bu sorunun cevabını arayacağız.

Alevi Fobisinin Kökenleri

Alevi fobisinin kökenleri, farklı inanç yorumlarının ve tarihsel süreçlerin karmaşık etkileşimine dayanmaktadır. Selefi Sünni misyonerler, Aleviliği İslam dışı bir sapma olarak görmekte ve kendi inançlarını yayma amacıyla Alevilere karşı mesafeli bir tutum sergilemektedirler. Bu tutum, genellikle Alevilerin ibadet şekillerini ve inanç esaslarını eleştirme şeklinde ortaya çıkmaktadır. Örneğin, Alevilerin cem törenleri ve Hz. Ali'ye olan bağlılıkları, Selefi çevrelerde sıkça eleştirilen konular arasındadır.

Bektaşi misyonerlerin Alevi fobisi ise daha farklı bir zeminde şekillenmektedir. Bektaşilik, İslam'ın tasavvufi bir yorumu olup, Alevilik ile bazı ortak noktalara sahip olsa da, Bektaşiler kendi inançlarını daha "doğru" ve "gelişmiş" bir İslam anlayışı olarak görme eğilimindedirler. Bu durum, bazı Bektaşi çevrelerde Alevilere karşı bir üstünlük kompleksi yaratabilmektedir. Bu üstünlük kompleksi, Alevilerin inançlarını ve ritüellerini küçümseme veya kendi inançlarına entegre etme çabaları şeklinde kendini gösterebilmektedir.

Bu iki farklı yaklaşımın ortak noktası ise, Aleviliği "öteki" olarak görme ve Alevilerin inançlarını kendi inanç sistemleri çerçevesinde değerlendirme eğilimidir. Bu durum, Alevilerin kendilerini dışlanmış ve ayrımcılığa maruz kalmış hissetmelerine neden olmaktadır.

Alevi Fobisinin Sonuçları

Alevi fobisi, Alevi toplumunun sosyal, kültürel ve siyasi yaşamı üzerinde önemli etkilere sahiptir. Aleviler, tarih boyunca çeşitli ayrımcılıklara maruz kalmışlar ve bu durum, Alevi kimliğinin şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Alevi fobisi, Alevilerin kendilerini toplumdan dışlanmış hissetmelerine, kendi kültürlerini ve inançlarını gizlemelerine ve sosyal hayata aktif katılım konusunda çekinceler yaşamalarına neden olabilmektedir.

  • Eğitimde ayrımcılık
  • İş hayatında ayrımcılık
  • Siyasi hayatta temsil eksikliği
  • Medyanın Alevilere yönelik olumsuz tutumu

Bu ayrımcılıkların üstesinden gelmek için, toplumun tüm kesimlerinin Aleviliği ve Alevilerin inançlarını doğru bir şekilde anlaması ve saygı göstermesi gerekmektedir. Alevi toplumunun da kendi kimliğini koruyarak, toplumla daha aktif bir şekilde etkileşim kurması ve ayrımcılığa karşı mücadele etmesi önemlidir.

Çözüm Önerileri

Alevi fobisiyle mücadele etmek ve Alevi toplumunun haklarını korumak için çeşitli adımlar atılabilir:

  • Eğitim müfredatında Alevilik hakkında doğru ve kapsamlı bilgilerin yer alması
  • Medyanın Alevilere yönelik olumlu ve yapıcı bir tutum sergilemesi
  • Siyasi partilerin Alevilerin sorunlarına duyarlı olması ve çözüm önerileri geliştirmesi
  • Sivil toplum kuruluşlarının Alevilik konusunda farkındalık yaratma çalışmaları yapması
  • Alevi toplumunun kendi içinde birlik ve dayanışma sağlaması

Alevi fobisi, sadece Alevi toplumunu değil, tüm toplumu ilgilendiren bir sorundur. Bu sorunun çözümü için, toplumun tüm kesimlerinin sorumluluk alması ve ortak bir mücadele yürütmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde, Türkiye'de gerçek bir eşitlik ve adalet ortamı sağlanabilir.

Sonuç olarak, Selefi ve Bektaşi misyonerlerin Alevi fobisi, farklı kökenlere sahip olsa da, Alevi toplumunu olumsuz etkileyen bir gerçektir. Bu fobinin üstesinden gelmek için, toplumun tüm kesimlerinin Aleviliği doğru bir şekilde anlaması, saygı göstermesi ve ayrımcılığa karşı mücadele etmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde, Türkiye'de gerçek bir eşitlik ve adalet ortamı sağlanabilir ve Alevi toplumu, hak ettiği saygıyı ve değeri görebilir.