Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM),Şırnak'ın Cizre ilçesinde 2015-2016 yılları arasında uygulanan sokağa çıkma yasakları sırasında yaşanan hak ihlalleriyle ilgili Türkiye'den savunma talep etti. Bu karar, Cizre'de yaşanan olayların uluslararası platformda yeniden gündeme gelmesine neden oldu. Peki, AİHM'in bu talebi ne anlama geliyor ve Türkiye'yi nasıl bir süreç bekliyor?

Cizre'de Neler Yaşanmıştı?

Cizre'de ilan edilen sokağa çıkma yasakları döneminde, birçok sivil hayatını kaybetmiş ve önemli hak ihlalleri yaşanmıştı. Özellikle 137 kişinin mahsur kaldığı binaların bodrum katlarında hayatını kaybetmesi, kamuoyunda büyük tepkilere yol açmıştı. O dönemde yaşananlar, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde tartışma konusu olmuştu.

AİHM, daha önce bu konuyla ilgili yapılan başvuruyu "iç hukuk yollarının tüketilmediği" gerekçesiyle reddetmişti. Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) de başvuruyu reddetmesi üzerine AİHM'e yeni bir başvuru yapıldı. İşte bu başvuru üzerine AİHM, Türkiye'den savunma istedi.

AİHM'in Türkiye'den İstediği Yanıtlar

AİHM, Türkiye'ye yönelttiği sorularla, yaşanan hak ihlallerine dair detaylı bir açıklama talep ediyor. İşte AİHM'in Türkiye'den yanıtlamasını istediği bazı kritik sorular:

• Başvurucuların yakınlarının yaşam hakkı ihlal edildi mi?
• Güvenlik operasyonları sırasında sivillerin yaşamını korumak için gerekli özen gösterildi mi?
• Yaralı kişilere tıbbi yardımın ulaştırılması engellenerek Sözleşme’nin 2. maddesi ihlal edildi mi?
• Olaylarla ilgili yürütülen iç hukuk soruşturmaları yeterli etkinlik, tarafsızlık ve şeffaflık ölçütlerini karşıladı mı?

Dosya avukatlarından Ramazan Demir, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Sokağa çıkma yasakları ve Cizre bodrum dosyaları yeniden AİHM gündeminde. AİHM, 2019’de verdiği karar ile AYM sürecinin beklenmesine karar vermişti. AYM’nin ret kararı üzerine yeniden yaptığımız başvurularda AİHM, 22 Mayıs’ta yaptığı bildirimle hükümetten tekrar savunma istedi," ifadelerini kullandı.

AİHM Kararı Ne Anlama Geliyor?

AİHM'in Türkiye'den savunma istemesi, Cizre'de yaşanan olayların AİHM tarafından ciddiye alındığını ve detaylı bir şekilde inceleneceğini gösteriyor. Bu süreçte Türkiye'nin, AİHM'in sorularına kapsamlı ve tatmin edici yanıtlar vermesi bekleniyor. Aksi takdirde, AİHM'in Türkiye aleyhine bir karar vermesi ve Türkiye'nin uluslararası kamuoyunda zor durumda kalması söz konusu olabilir.

Bu karar, Türkiye'nin insan hakları konusundaki karnesi açısından da önemli bir sınav niteliği taşıyor. Türkiye'nin, AİHM'in taleplerine nasıl yanıt vereceği ve bu süreçte nasıl bir tutum sergileyeceği, hem iç politikada hem de uluslararası ilişkilerde yakından takip edilecek.