Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, zirai don olayının ardından yaptığı açıklamalarla çiftçilere umut verdi. Hububat, baklagil ve yağlı tohumlar gibi stratejik ürünlerin dondan fazla etkilenmediğini belirten Bakan Yumaklı, tarım sigortası olan çiftçilerin hasar tespitinin ardından ödemelerini alacağını müjdeledi. Bakan'ın açıklamaları, zirai donun etkileri ve çiftçilere yönelik destekler hakkında merak uyandırdı.
Zirai Donun Etkileri ve Hasar Tespiti
Bakan Yumaklı, 34 ilde 16 meyve çeşidinin zirai dondan etkilendiğini açıkladı. Etkilenen meyveler arasında kayısı, üzüm, kiraz, armut, elma, ayva, limon, badem, fındık, ceviz, nektarin, şeftali, portakal, mandalina, erik ve fıstık yer alıyor. Hasar oranlarının %10 ile %60 arasında değiştiğini belirten Bakan, Malatya'da kayısıda daha büyük oranlarda etkilenme olduğunu vurguladı. Ancak, kesin hasar tespitinin yapılabilmesi için saha çalışmalarının tamamlanması gerektiğini ifade etti. Bakan Yumaklı, "Sahaya 10 bin kişi de gönderseniz, fiziki şartlar olmazsa o hasar tespitini yapamazsınız. Neden? Güneşi görmesi lazım ağacın, orada ne reaksiyon veriyor bunun da görülmesi gerekir. Yani bilgi sahibi olmak gerekir" dedi.
Çiftçilere Sağlanacak Destekler
Zarar gören çiftçilere sağlanacak destekler hakkında bilgi veren Bakan Yumaklı, hububat, baklagil ve yağlı tohumlar gibi stratejik ürünlerin dondan çok fazla etkilenmediğinin altını çizdi. Tarım sigortası olan çiftçilerin hasar tespitinin ardından ödemelerini alacağını belirten Bakan, sigortası olmayan çiftçiler için de Cumhurbaşkanı'nın talimatıyla destek sağlanacağını açıkladı. Buna göre, Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı olup sigortası olmayan çiftçilerin zarar gören mahsulünün üretimi için şu ana kadarki harcamaları, hasar oranında karşılanacak. Bu destekle üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması amaçlanıyor.
Fındık Üretimi ve Verimlilik
Bakan Yumaklı, fındıktaki verim kaybına ilişkin bir soruya da yanıt verdi. Türkiye'de fındık üretiminin 2015-2024 yılları arasında %10 arttığını, ancak DOKAP bölgesinde coğrafi koşullar nedeniyle düşüş yaşandığını belirtti. Özellikle Giresun, Ordu ve Trabzon'daki genişleme alanlarının kısıtlı olduğuna ve coğrafi şartların verimi düşürdüğüne dikkat çeken Bakan, yaşlı bahçelerin değiştirilmesiyle ilgili sürecin devam ettiğini söyledi. Ayrıca, üretim veya verim düşmesinin aflatoksinle hiçbir ilgisi olmadığını vurguladı.
Zirai donun vurduğu bölgelerdeki çiftçiler için Bakan Yumaklı'nın açıklamaları bir nebze olsun umut ışığı oldu. Özellikle tarım sigortası olan çiftçilerin hasar tespitinden sonra ödemelerini alacak olması, kayıpların bir kısmını telafi etmelerini sağlayacak. Sigortası olmayan çiftçilere yönelik destekler de, üretimin sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın bu süreçte çiftçilerin yanında olması ve gerekli destekleri sağlaması, tarım sektörünün geleceği için kritik bir rol oynayacak.
