Çalışma hayatına yeni atılanların bir bölümü, bazen umursamazlıktan, çoğu zaman da mecburiyetten sigortasız çalışabiliyor. Sigortasız çalışmak yasa dışı olmasına rağmen, bu durumun önüne bir türlü geçilemiyor. Sigortasız çalışanlar ve aileleri bu nedenle ömür boyu mağduriyet yaşayabiliyor.

Ölüm Aylığı Nedir ve Kimler Yararlanabilir?

Ölüm aylığı, vefat eden sigortalı bir çalışanın geride kalan hak sahiplerine (eş, çocuklar, anne-baba) bağlanan bir aylıktır. Bu aylık, sigortalının vefatı durumunda, ailesinin geçimini sağlamasına yardımcı olmayı amaçlar. Ancak, ölüm aylığı bağlanabilmesi için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartların en önemlilerinden biri, sigortalının asgari prim gün sayısını tamamlamış olmasıdır.

Peki, ölüm aylığı kimlere bağlanır? İşte detaylar:

• Eş: Vefat eden sigortalının yasal eşi, ölüm aylığı almaya hak kazanır. Ancak, eşin yeniden evlenmesi durumunda bu aylık kesilir.
• Çocuklar: Vefat eden sigortalının çocukları da ölüm aylığı alabilir. Erkek çocukların 18 yaşını doldurmasıyla (eğitimine devam ediyorsa 25 yaş) veya kız çocukların evlenmesiyle bu aylık kesilir. Engelli çocuklar için ise bu durum farklılık gösterebilir.
• Anne-Baba: Vefat eden sigortalının bakmakla yükümlü olduğu anne ve babası da belirli şartları taşıyorlarsa ölüm aylığı alabilirler.

Prim Gün Sayısı Şartı ve Borçlanma İmkanı

Ölüm aylığı bağlanabilmesi için en önemli şartlardan biri, vefat eden sigortalının belirli bir prim gün sayısını tamamlamış olmasıdır. Bu prim gün sayısı, sigortalının çalışma statüsüne (4A, 4B, 4C) göre değişiklik gösterebilir. Genellikle, en az 1800 gün prim ödeme şartı aranmaktadır. Ancak, bazı durumlarda bu şart daha farklı olabilir.

Peki, prim günü eksik olanların eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanmaz mı? Evet, maalesef prim günü eksik olanların eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanması mümkün değildir. Ancak, bazı durumlarda borçlanma yoluyla bu eksik prim günleri tamamlanabilir. Örneğin, askerlik borçlanması veya doğum borçlanması gibi imkanlarla prim gün sayısı artırılabilir. Bu konuda SGK'ya başvurarak detaylı bilgi almak önemlidir.

Sigortasız çalışmanın ne kadar büyük bir risk taşıdığı bu örnekte bir kez daha görülmektedir. Çalışma hayatına yeni başlayanların ve işverenlerin bu konuda daha bilinçli olması, hem çalışanların hem de ailelerinin geleceği açısından büyük önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, sigortalı çalışmak sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda sosyal güvence ve gelecek teminatı anlamına gelmektedir.