Ekonomik gelişmelerin yakından takip edildiği günümüzde, Merkez Bankası'nın (TCMB) altın politikaları merak konusu olmaya devam ediyor. Altın fiyatlarındaki dalgalanmaları doğru tahmin etmesi beklenen TCMB, 2024 yılında bekleneni veremedi ve altın fırsatını kaçırdı. Peki, bu durumun arkasında yatan sebepler neler? İşte detaylar...
Merkez Bankası Altın Satışı Yaptı, Bankalar Kazandı
Merkez Bankası, 2024 yılında 15.2 ton altın satışı yaparak dikkatleri üzerine çekti. Bu durum, altın piyasasında yükseliş beklentisi olan bankaların iştahını kabarttı ve bankalar 30.4 ton altın alımı yaparak büyük bir kazanç elde etti. TCMB bilançosunda görünen altın miktarı 2024 yılında 40.3 ton artarak 766.7 tona çıktı. Ancak bu artış Merkez’in kendi altınlarından değil, bankalara ait altın varlığındaki artıştan kaynaklandı.
Altına Olan Yoğun Talep Satışı Zorunlu Kıldı
Merkez Bankası'nın altın satışı yapmasının ardında yatan temel nedenlerden biri, iç siyasi ve ekonomik belirsizlikler yüzünden altına olan yüksek talebi karşılama zorunluluğu oldu. Bu durum, TCMB'nin elindeki altın rezervlerini azaltmasına neden oldu. Merkez Bankası altınlarını satmak zorunda kalırken hem bankalar hem de tasarruf sahipleri 2024’te ilave altın aldı. Bunun sonucunda 2024’te, bankaların Merkez’de tuttuğu serbest altın miktarı 30.4 ton, zorunlu karşılıklardaki altını da 14.2 ton arttı. Bankaların altın değer artış kazancı toplamda 284 milyar TL’yi aştı. Hazine’ye ait altın miktarında da 11 ton artış oldu.
Altın Fiyatlarındaki Artış Dikkat Çekiyor
Altın fiyatlarındaki yükseliş, yatırımcıların ve ekonomistlerin dikkatini çekmeye devam ediyor. İşte altın fiyatlarıyla ilgili bazı önemli veriler:
- 2023'te ortalama gram altın fiyatı: 1.952 TL
- 2024'te ortalama gram altın fiyatı: 2.967 TL
- Altın varlıklarının 2024'teki değer artışı: %51.5
Merkez Bankası faaliyet raporundaki verilere göre, ortalama gram altın fiyatı 2023’te bin 952, 2024’te 2 bin 967 TL oldu. Bu durum, bilançodaki altın varlıklarının 2024’te yüzde 51.5 değer kazandığını gösteriyor. Merkez 15.2 ton altını satmasına rağmen 481.6 milyar lira değer artış kazancı sağladı. Bu yılın ilk 3.5 aylık döneminde ise Merkez Bankasındaki altın miktarı yaklaşık 3 ton civarında artarak 769.6 tona ulaştı. Bilançoya göre yılın sonunda altının gramı 2 bin 853 lirayken 18 Nisan tarihli bilançoda 4 bin 68 liraya yükseldi. Yüzde 42.5’i bulan bu değer artışıyla bilançodaki altın varlığının toplam değeri 3.5 ayda 864 milyar gibi devasa boyutlarda artarak 3.1 trilyonu geçti.
Türkiye'nin Altınları Nerede Saklanıyor?
TCMB, 2023’te kendisine ve bankalara ait altınların 150.6 tonunu İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) kasalarında saklıyordu. Merkez, 2024’te İngiltere’ye 23 ton 57 kilogram daha altın gönderdi. Böylece Türkiye’nin BoE’de sakladığı fiziki altın miktarı 173.7 tona çıktı. İngiltere’deki bu altınların 111.7 tonu TCMB’nin kendisine, 61.9 tonu ise Türkiye’deki kamu ve özel bankalara ait. TCMB, ABD Merkez Bankası kasalarında bulunan tüm altınları 2017 yılında Türkiye’ye getirmişti. O tarihten bu yana TCMB, altınlarını ABD’ye göndermiyor.
Sonuç olarak, Merkez Bankası'nın altın politikaları ve altın fiyatlarındaki gelişmeler, Türkiye ekonomisi için önemli bir gösterge olmaya devam ediyor. TCMB'nin gelecekteki adımları, altın piyasasının yönünü belirlemede kritik bir rol oynayacak.
