
KKM'de Şok Karar! AYM'den Kritik İptal: Ne Anlama Geliyor?
Anayasa Mahkemesi (AYM),Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarına ilişkin kritik bir karara imza attı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın Merkez Bankası'na kaynak aktarması ve Cumhurbaşkanı'nın destek tutarını belirleme yetkisi, Anayasaya aykırı bulunarak iptal edildi. Bu karar, KKM'nin geleceği ve ekonomi politikaları açısından önemli sonuçlar doğurabilir.
AYM'nin İptal Kararının Gerekçesi Ne?
AYM'nin iptal kararının temelinde, bütçe hakkının TBMM'ye ait olduğu ilkesi yatıyor. Kararın gerekçesinde, yürütme organının (Cumhurbaşkanı ve Bakanlık) Anayasa'da açıkça öngörülmeyen bir yetkiyi kullanarak harcama yapmasının, bütçe hakkının ihlali anlamına geldiği vurgulanıyor. Bu durumun, hem demokratik meşruiyet açısından hem de hukuk devleti ilkesi yönünden sakıncalı olduğu belirtiliyor.
CHP milletvekillerinin başvurusu üzerine verilen bu karar, KKM uygulamasının Anayasa'ya uygunluğu konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Kararın 9 ay sonra yürürlüğe girecek olması, hükümete yeni düzenlemeler yapma ve alternatif finansman modelleri geliştirme fırsatı tanıyor.
KKM Nedir ve Neden Uygulamaya Konuldu?
Kur Korumalı Mevduat (KKM),Türk lirasının değer kaybına karşı tasarruf sahiplerini korumak amacıyla 2021 yılında uygulamaya konulan bir mevduat türüdür. Bu sistemde, mevduat sahiplerinin Türk lirası cinsinden açtıkları hesaplar, vade sonundaki kur farkı kadar bir getiri elde ediyor. Eğer kur farkı, bankanın mevduata uyguladığı faizden yüksekse, aradaki fark Hazine tarafından karşılanıyor. Amaç, döviz talebini azaltarak Türk lirasının istikrarını sağlamak ve tasarrufları Türk lirasında tutmaktı.
KKM'nin temel özellikleri şunlardır:
- Türk lirası cinsinden açılan bir mevduat hesabıdır.
- Vade sonundaki kur farkı kadar getiri sağlar.
- Kur farkı, faizden yüksekse aradaki fark Hazine tarafından ödenir.
- Amacı, döviz talebini azaltmak ve Türk lirasının istikrarını sağlamaktır.
Kararın KKM ve Ekonomiye Etkileri Neler Olacak?
AYM'nin iptal kararı, KKM'nin geleceği hakkında belirsizlik yaratıyor. Kararın yürürlüğe gireceği tarihe kadar hükümetin nasıl bir adım atacağı merak konusu. Olası senaryolar arasında, KKM uygulamasının tamamen kaldırılması, yeni bir yasal düzenleme ile devam ettirilmesi veya alternatif finansman modelleri geliştirilmesi yer alıyor.
KKM'nin kaldırılması durumunda, döviz talebinde artış yaşanabileceği ve Türk lirasının değer kaybedebileceği endişesi bulunuyor. Ancak, KKM'nin ekonomiye getirdiği yükün azaltılması ve bütçe disiplininin sağlanması açısından bu kararın olumlu etkileri de olabilir.
Ağustos 2023'te 3.4 trilyon lirayı aşan KKM büyüklüğü son olarak 584.6 milyar liraya geriledi. Bu gerileme, KKM'nin cazibesini yitirmeye başladığını ve tasarruf sahiplerinin alternatif yatırım araçlarına yöneldiğini gösteriyor.
Sonuç olarak, AYM'nin KKM kararı, ekonomi gündeminin en önemli maddelerinden biri haline geldi. Kararın etkileri ve hükümetin atacağı adımlar, önümüzdeki dönemde yakından takip edilecek.