Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) bireysel krediler için başlattığı yapılandırma düzenlemesi, kamuoyunda büyük bir umut yaratmasına rağmen, uygulamada maalesef hayal kırıklığına yol açtı. Özellikle özel bankaların, belirtilen koşullardaki yapılandırmaları sunmaması, birçok bireysel müşterinin bu imkandan yararlanamamasına neden oluyor. Öte yandan, ticari kredilerde yapılandırma talebi giderek artıyor. KOBİ'lerden büyük ölçekli işletmelere kadar birçok firma, artan finansman baskısı karşısında kalıcı bir borç yapılandırması bekliyor.

KOBİ'ler ve İşletmeler Çıkış Yolu Arıyor

Piyasaya umut olması beklenen nefes kredisi ise, şikayet konusu haline geldi. Ekonomi'nin haberine göre, nefes kredisinde 'İlk 6 ay geri ödemesiz' denilmesine rağmen, bankalar ilk 6 ay faiz ödemesi talep ederken, aynı zamanda krediyi 1 hafta vadesiz mevduatta tutma koşulu öne sürüyorlar. Bu durum, finansman darboğazındaki reel sektörün çıkış yolu arayışını daha da zorlaştırıyor.

Finansman sıkıntısı çeken reel sektör, zorlu bir süreçten geçiyor. Şirketler ayakta kalabilmek için çeşitli yollar ararken, batık kredilerde de hızlı bir artış gözlemleniyor. Ticari kredilerde takipteki alacaklar, son bir yılda %55 gibi ciddi bir oranda artarak 163 milyar liradan 252.5 milyar liraya yükseldi. Bu batıkların %53.5'i ise KOBİ'lere ait. Küçük ve orta ölçekli işletmelerdeki takipteki krediler, yıllık %117'lik bir artışla 135.1 milyar liraya ulaştı. Bu, buzdağının sadece görünen yüzü.

Yakın İzlemedeki Kredilerde Korkutucu Artış

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) raporuna göre, 2025 Mart itibarıyla yakın izlemedeki krediler %47 artışla 1 trilyon 463 milyar liraya ulaşıyor. Bu durum, önümüzdeki dönemde daha fazla şirketin finansal zorluklarla karşılaşabileceğine işaret ediyor. İflaslar ve konkordatolar ise her geçen gün artmaya devam ediyor. Piyasalar, gerçek ve kapsamlı bir yeniden yapılandırma adımı bekliyor.

Merkez Bankası’nın faiz indiriminin ardından ticari kredilerde faizlerin gerilemesini bekleyen şirketler, devlet destekli kredi talep ediyor. Krediyi erken kapama faizlerinin de yükselmesi, şirketlerin finansman maliyetlerini daha da artırıyor. Edinilen bilgiye göre, bankaların uyguladığı erken kapama faizi en fazla %2 iken; en az %4’e yükseltildi. Dolayısıyla bu oranla ödenecek komisyon tutarı, daha düşük faizli kredi ile mevcut krediyi kapatmanın avantajını da ortadan kaldırıyor.

Kredi Faizleri ve Beklentiler

Merkez Bankası’nın 3 puanlık faiz indirimi henüz ticari kredi faizlerine yansımadı. Şirketler, faiz indiriminin kredi maliyetlerini düşürmesini ve finansman koşullarının iyileşmesini umut ediyor. Ancak, erken kapama faizlerindeki artış, mevcut kredileri daha düşük faizli kredilerle kapatma imkanını zorlaştırıyor.

Ekonomideki bu zorlu süreçte, şirketlerin ve bireylerin borçlarını yeniden yapılandırma imkanına erişimi büyük önem taşıyor. Bankaların ve ilgili kurumların, yapılandırma süreçlerini kolaylaştırması ve daha erişilebilir hale getirmesi, ekonomik istikrarın sağlanması açısından kritik bir rol oynayacaktır. Aksi takdirde, batık kredi oranlarındaki artışın devam etmesi ve iflasların artması kaçınılmaz olabilir.