Ticaret Bakanlığı, doğrudan satış sisteminde tüketici haklarını güçlendirecek yeni bir yönetmelik taslağı hazırladı. Bu düzenleme ile tüketiciler, satın aldıkları ürün veya hizmetlerden 30 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeden cayabilecekler. Bu yeni adım, doğrudan satış sektöründe güvenilirliği artırmayı ve tüketici mağduriyetlerini önlemeyi hedefliyor.

Doğrudan Satışlara İlk Kapsamlı Düzenleme

Bakanlık tarafından hazırlanan "Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik Taslağı", sektördeki ilk kapsamlı düzenleme olma özelliğini taşıyor. Taslak, doğrudan satış şirketlerinin uyması gereken ilke ve esasları, doğrudan satıcıların sisteme dahil olma ve ayrılma koşullarını ve tüketicilerin haklarını detaylı bir şekilde düzenliyor. Bu düzenleme ile doğrudan satış sisteminin daha adil ve şeffaf bir yapıya kavuşturulması amaçlanıyor.

Gerçekleşmesi Mümkün Olmayan Vaatlere Son

Yeni yönetmelik ile doğrudan satış sisteminde tüketicilere yanıltıcı bilgiler verilmesinin önüne geçilecek. Satılan mal veya hizmetin, satılabilir ve pazarlanabilir nitelikte olması zorunlu olacak. Gerçekleşmesi mümkün olmayan vaatlerde bulunmak, kişileri baskı, aldatma veya rahatsızlık vererek sisteme dahil etmeye çalışmak yasaklanacak. Ayrıca, doğrudan satış şirketlerinin doğrudan satıcılara dağıtabileceği komisyon, prim ve ödül gibi menfaatlerin tutarı, şirketin yıllık net satışlarının %40'ını geçemeyecek.

Satış Yetki Belgesi Zorunluluğu ve Cayma Hakkı

Doğrudan satış şirketlerinin faaliyet gösterebilmesi için "satış yetki belgesi" alması zorunlu hale getiriliyor. Bu belge için yapılacak başvurularda, tüketicilerin sağlığını, güvenliğini ve ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla ek bilgi ve belge talep edilebilecek. Satış yetki belgesinin geçerlilik süresi 3 yıl olacak. Doğrudan satıcıların ise 18 yaşını doldurmuş olması ve herhangi bir yükümlülük altına girmeden sistemden ayrılma hakkına sahip olması gerekecek. Satıcının sistemden ayrılması halinde, şirketin kullanılmamış tüm malları geri alması zorunlu olacak.

Tüketiciler için en önemli düzenlemelerden biri olan cayma hakkı da genişletiliyor. Mevcut uygulamada 14 gün olan cayma hakkı süresi, yeni düzenleme ile 30 güne çıkarılıyor. Bu sayede tüketiciler, satın aldıkları mal veya hizmetlerden memnun kalmadıkları takdirde, herhangi bir gerekçe göstermeden ve cezai şart ödemeden cayma hakkını kullanabilecekler. Cayma hakkı kullanıldığında, malın teslim masrafları dahil olmak üzere tüm ödemeler tek seferde iade edilecek.

• Cayma hakkı süresi 30 güne çıkarılıyor.
• Geri ödemeler tek seferde yapılacak.
• Tüketici aleyhine masraf veya yükümlülük getirilmeyecek.

Cayma Hakkının İstisnaları

Tüketicinin cayma hakkını kullanamayacağı bazı istisnalar da bulunuyor. Örneğin, tüketicinin kendi isteği ve kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlattığı mallarda, çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek ürünlerde, ambalajı açılmış ve iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayan ürünlerde cayma hakkı kullanılamayacak. Ayrıca, satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajı yapılan mallarda da cayma hakkı geçerli olmayacak.

Yeni yönetmelik, tüketicilerin korunması ve doğrudan satış sektörünün daha şeffaf hale getirilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu düzenleme ile tüketicilerin hakları daha etkin bir şekilde korunacak ve sektördeki güven ortamı güçlenecek. Tüketicilerin, bu yeni düzenlemelerle birlikte daha bilinçli alışveriş yapmaları ve haklarını daha iyi savunmaları bekleniyor.